Ngày 21/10/2019, Sở Nông nghiệp 03 tỉnh tổ chức Hội nghị Tổng kết đánh giá kết quả thực hiện Quy chế phối hợp trong công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng giữa Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn 3 tỉnh: Thái Nguyên - Lạng Sơn - Bắc Kạn năm 2019, dự và chỉ đạo Hội nghị có lãnh đạo Sở 03 tỉnh, tham dự Hội nghị còn có đại biểu đại diện các đơn vị trực thuộc 03 Sở như Chi cục Kiểm lâm, các Ban quản lý rừng, UBND huyên, UBND các xã vùng giáp ranh. Về phía tỉnh Thái Nguyên có đồng chí Nông Xuân Bắc - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT, cùng dự còn có các đồng chí lãnh đạo Ban quản lý khu bảo tồn thiên nhiên Thần Sa - Phượng Hoàng, lãnh đạo Chi cục Kiểm lâm, Phòng Kế hoạch Tài chính Sở, các Hạt Kiểm lâm vùng giáp ranh 02 tỉnh Bắc Kạn và Lạng Sơn.

Thái Nguyên, Lạng Sơn và Bắc Kạn là các tỉnh miền núi, vùng cao thuộc vùng Đông Bắc bộ, với diện tích đất quy hoạch cho lâm nghiệp lớn và phần lớn diện tích tại các khu vực giáp ranh chủ yếu là đồi núi cao, có địa hình phức tạp, chia cắt mạnh, dân cư phân tán, có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, trình độ dân trí hạn chế, kinh tế phát triển chậm, đời sống còn nhiều khó khăn, phụ thuộc nhiều vào sản xuất lâm nghiệp và sản phẩm từ rừng...; lợi nhuận thu được từ việc khai thác, buôn bán lâm sản trái phép (nhất là gỗ quý hiếm) cao dẫn tới công tác quản lý, bảo vệ, phát triển rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng trên địa bàn của mỗi tỉnh tại khu vực giáp ranh luôn đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, đặc biệt tại các khu rừng đặc dụng, khu bảo tồn thiên nhiên và các khu rừng còn nhiều lâm sản quý, hiếm.

-  Khu vực giáp ranh Lạng Sơn – Thái Nguyên: Có địa giới hành chính tiếp giáp trên 60 km, bao gồm 4 huyện với 12 xã giáp ranh . Khu vực giáp ranh Lạng Sơn - Thái Nguyên là khu vực giàu tài nguyên thiên nhiên, có tuyến Quốc lộ 1B qua 2 tỉnh, là tuyến giao thông vận tải hàng hóa quan trọng; nhiếu loại gỗ, lâm sản ngoài gỗ, động vật rừng quý, hiếm được các đối tượng vận chuyển theo tuyến đường này đi tiêu thụ trong tỉnh, các tỉnh lân cận và sang Trung Quốc.

- Khu vực giáp ranh Lạng Sơn - Bắc Kạn: Có địa giới hành chính tiếp giáp trên 78 km, bao gồm có 3 huyện, với 16 xã giáp ranh . Khu vực giáp ranh Lạng Sơn - Bắc Kạn chủ yếu là rừng tự nhiên, nhiều khu rừng núi đá vôi được đánh giá là nơi có tiềm năng về đa dạng sinh học, với nhiều loại động thực vật quý hiếm có giá trị kinh tế cao, đặc biệt là gỗ Nghiến tại khu vực giáp ranh huyện Bình Gia và huyện Na Rì. Lạng Sơn - Bắc Kạn có tuyến đường Quốc lộ 3B đi qua, cùng với nhiều tuyến đường nhỏ khác là những tuyến giao thông chính trong giao thông, vận tải hàng hóa. Công tác quản lý, bảo vệ rừng khu vực này gặp nhiều khó khăn do địa hình núi cao, xa trung tâm, nhiều tuyến đường nhánh khó kiểm tra, kiểm soát, ngăn chặn triệt để tình trạng khai thác, vận chuyển lâm sản trái phép, nhất là gỗ quý hiếm.

- Khu vực giáp ranh Thái Nguyên - Bắc Kạn: Có địa giới hành chính tiếp giáp trên 113 km, bao gồm có 6 huyện với 26 xã giáp ranh . Khu vực giáp ranh Thái Nguyên - Bắc kạn được đánh giá là nơi còn giàu tài nguyên rừng, đặc biệt nơi đây có Khu bảo tồn thiên nhiên Thần Sa - Phượng Hoàng là khu rừng đặc dụng với nhiều loại động thực vật quý hiếm có giá trị bảo tồn đa dạng sinh học và giá trị kinh tế cao. Thái Nguyên - Bắc kạn có 2 tuyến đường giao thông chính (Quốc lộ 3 và đường tỉnh 254), là huyết mạch giao thông quan trọng, đây là 2 tuyến giao thông chính vận chuyển gỗ, lâm sản ngoài gỗ từ Bắc Kạn qua Thái Nguyên và ngược lại

Công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng tại vùng giáp ranh của 3 tỉnh Thái Nguyên - Lạng Sơn - Bắc kạn trong nhiều năm qua gặp nhiều khó khăn, phức tạp. khu vực giáp ranh chủ yếu là rừng tự nhiên, có hệ sinh thái đa dạng, giàu tài nguyên rừng, có những loài động, thực vật quý hiếm có giá trị bảo tồn đa dạng sinh học và giá trị kinh tế cao. Do đó, dễ bị tác động bởi các đối tượng xâm hại đến rừng; đặc biệt tình trạng phá rừng làm nương rẫy, khai thác, mua bán, vận chuyển lâm sản trái phép vẫn còn xảy ra tại vùng giáp ranh gây dư luận bức xúc trong xã hội. Tiếp tục kế thừa và phát huy những kết quả tích cực từ các năm trước, việc tăng cường công tác phối hợp giữa 3 tỉnh trong công tác quản lý, bảo vệ và  phát triển rừng tại những khu vực giáp ranh có hiệu quả là một nhiệm vụ quan trọng, cấp thiết.

Thực hiện Quy chế phối hợp, Sở Nông nghiệp và PTNT 03 tỉnh đã giao nhiệm vụ cho Chi cục Kiểm lâm 03 tỉnh tổ chức, triển khai thực hiện. Trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ được giao, Chi cục Kiểm lâm 03 tỉnh đã phát huy tốt vai trò tham mưu UBND tỉnh và Sở Nông nghiệp và PTNT xây dựng chương trình, kế hoạch thực hiện Chỉ thị số 13-CT/TW ngày 12/01/2017 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng, các văn bản chỉ đạo của cấp trên về công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng; chủ động tham mưu cho chính quyền địa phương các cấp thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước về rừng và đất lâm nghiệp theo Quyết định số 07/2012/QĐ-TTg ngày 08/02/2012 của Thủ tướng Chính phủ ban hành về một số chính sách tăng cường công tác bảo vệ rừng. Ngoài ra, nhằm tăng cường và thực hiện có hiệu quả Quy chế phối hợp, Chi cục Kiểm lâm luôn quan tâm, chỉ đạo các Hạt Kiểm lâm giáp ranh chủ động lồng ghép việc thực hiện Quy chế gắn với các hoạt động Cụm an ninh liên hoàn; các Đội Kiểm lâm cơ động và Phòng cháy chữa cháy rừng (KLCĐ và PCCCR) các tỉnh chủ động thực hiện, phối hợp trong công tác kiểm tra, kiểm soát và xử lý các hành vi vi phạm Luật Lâm nghiệp, đặc biệt là hành vi mua bán, vận chuyển lâm sản trái pháp luật; coi công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên, liên tục của ngành.

Kết quả thực hiện công tác phối hợp

Việc trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm là nội dung quan trọng, quyết định sự thành công, hiệu quả của công tác phối hợp trong quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Việc trao đổi thông tin giữa lực lượng Kiểm lâm 03 tỉnh diễn ra thường xuyên, đảm bảo sự trao đổi mang tính chất đa chiều, trên cơ sở tôn trọng, thống nhất của các bên; đáp ứng yêu cầu công tác phối hợp. 

Trong năm 2019, lực lượng kiểm lâm các tỉnh, nhất là giữa các huyện giáp ranh, các Đội KLCĐ và PCCCR đã thường xuyên liên lạc, trao đổi thông tin về tình hình quản lý, bảo vệ và phát triển rừng tại các khu vực, tuyến đường giáp ranh qua thư điện tử, điện thoại, Hội nghị cụm an ninh liên hoàn giáp ranh, cuộc họp sau mỗi đợt phối hợp kiểm tra,... để chia sẻ kinh nghiệm trong xây dựng kế hoạch, phương án quản lý, bảo vệ và phát triển rừng; trao đổi kinh nghiệm triển khai các văn bản mới của Trung ương và giải quyết những vướng mắc, khó khăn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ; chia sẻ kinh nghiệm xử lý, xác minh các vụ việc phức tạp giữa các tỉnh; nắm bắt thông tin, chủ động phối hợp ngăn chặn và xử lý kịp thời các hành vi vi phạm Luật Lâm nghiệp. Sau mỗi đợt phối hợp kiểm tra, truy quét, xử lý vi phạm, các bên đã cùng nhau đánh giá, nhận định tình hình, rút kinh nghiệm trong quá trình phối hợp cũng như thống nhất xử lý các vụ việc vi phạm, tạo sự đồng thuận, thống nhất. 

* Ở cấp tỉnh: Các phòng chuyên môn, Đội KLCĐ và PCCCR luôn chủ động trao đổi thông tin về những vấn đề nghiệp vụ trong xử lý vi phạm hành chính, triển khai các chỉ đạo của cơ quan cấp trên, thực hiện theo dõi diễn biến rừng; đồng thời các Đội KLCĐ và PCCCR thường xuyên trao đổi để chủ động trong ngăn chặn, xử lý hoạt động chế biến, vận chuyển lâm sản qua địa bàn các tỉnh. 

* Ở cấp huyện: Công tác trao đổi thông tin được thực hiện thường xuyên, Lãnh đạo Hạt, các Bộ phận chuyên môn nhất là Tổ KLCĐ&PCCCR, Trạm Kiểm lâm, Kiểm lâm địa bàn thường xuyên trao đổi thông tin bằng điện thoại qua số máy thường trực của các đơn vị, số máy di động của cá nhân hoặc trao đổi bằng văm bản khi có thông tin nghi ngờ về các hành vi phạm pháp luật ở khu vực thuộc địa bàn quản lý, cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm trong công tác QLBVR, xử lý các vụ vi phạm pháp luật theo quy định. 

Ngoài ra Đội Kiểm lâm cơ động và PCCCR các tỉnh, Hạt Kiểm lâm, các Trạm Kiểm lâm địa bàn các tỉnh, BQL Khu bảo tồn thiên nhiên Thần Sa-Phượng Hoàng thường xuyên trao đổi thông tin hàng tháng, hàng quý về tình hình công tác quản lý, bảo vệ rừng để phối hợp chỉ đạo, tổ chức thực hiện. Hạt Kiểm lâm các huyện Phú Lương, Võ Nhai, BQL rừng ATK Định Hóa và BQL Khu bảo tồn thiên nhiên Thần Sa-Phượng Hoàng của tỉnh Thái Nguyên đã điện thoại trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm với các Hạt Kiểm lâm giáp ranh của của tỉnh Lạng Sơn, Bắc Kạn về công tác sử dụng và phát triển rừng như: Cơ cấu cây trồng rừng, các loại giống cây trồng rừng mới có năng xuất, chất lượng cao phù hợp với vùng sinh thái; tình hình quản lý giống cây trồng lâm nghiệp, khai thác, chế biến gỗ và lâm sản trên địa bàn; tình hình giá cả các sản phẩm lâm sản....

* Phối hợp tuyên truyền, phổ biến pháp luật

Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật trong lĩnh vực quản lý, bảo vệ và phát triển rừng cho quần chúng nhân dân là một hoạt động mang tính xã hội, mang tính chiến lược cơ bản, lâu dài và có ý nghĩa hết sức quan trọng, được xác định là nhiệm vụ trọng tâm và thường xuyên; chỉ khi quần chúng nhân dân hiểu được các quyền lợi, nghĩa vụ của mình và tự giác tham gia vào bảo vệ rừng thì khi đó mới nâng cao được hiệu quả ngăn chặn các hành vi xâm hại đến rừng. 

Chính vì vậy, Sở Nông nghiệp và PTNT 03 tỉnh đã chỉ đạo Chi cục Kiểm lâm thực hiện nhiều hình thức như: Tuyên truyền qua gặp gỡ trực tiếp, thông qua hệ thống truyền thanh ở cơ sở, phát tài liệu, phát tờ rơi, giáo dục pháp luật trong nhà trường, lồng ghép vào các buổi hội nghị ở thôn, xã; tuyên truyền trực quan thông qua các bảng biển, băng rôn; ký cam kết bảo vệ rừng, cam kết không sử dụng gỗ không có nguồn gốc hợp pháp, cam kết không vi phạm các quy định về nuôi nhốt động vật hoang dã,...; thường xuyên phối hợp với các Báo và Đài phát thanh - Truyền hình địa phương tổ chức phát sóng các chuyên mục, phóng sự, đăng tin, bài, ảnh về các hoạt động quản lý, bảo vệ rừng và PCCCR trên địa bàn với nhiều nội dung thiết thực. 

Hạt Kiểm lâm các tỉnh đã tập trung tuyên truyền các nội dung văn bản mới có hiệu lực thi hành như: Luật Lâm nghiệp và các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng; chú trọng tuyên truyền ở các khu vực giáp ranh với các nội dung như: Đóng cửa rừng tự nhiên, tạm dừng cải tạo rừng tự nhiên nghèo kiệt, không khai thác, chặt phá rừng, săn bắn, bẫy bắt động vật rừng và vận chuyển lâm sản trái pháp luật. Quá trình tổ chức mở hội nghị tuyên truyền tại khu vực giáp ranh có sự tham gia của các lực lượng chức năng thực hiện công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng và chính quyền sở tại của các tỉnh giáp ranh.

* Phối hợp kiểm tra, kiểm soát lâm sản và xử lý các hành vi vi phạm Luật Lâm nghiệp

Năm 2019, khu vực giáp ranh giữa 03 tỉnh Thái Nguyên - Lạng Sơn - Bắc kạn là các khu vực còn nhiều tài nguyên lâm sản có giá trị, do đó dễ bị tác động bởi các đối tượng xâm hại đến rừng; các hành vi khai thác gỗ quý hiếm trái phép, việc mua bán, vận chuyển lâm sản trái phép dưới nhiều hình thức với quy mô nhỏ lẻ vẫn còn xảy ra; tuy chưa có xảy ra "điểm nóng" nhưng luôn tiềm ẩn nguy cơ, nếu không có biện pháp tăng cường phối hợp ngăn chặn, xử lý. Tiếp tục kế thừa và phát huy những kết quả tích cực từ các năm trước, Sở Nông nghiệp và PTNT 03 tỉnh đã chỉ đạo lực lượng Kiểm lâm tăng cường phối hợp tuần tra, kiểm tra, xử lý vi phạm về quản lý, bảo vệ và phát triển rừng tại các khu vực giáp ranh còn nhiều gỗ quý hiếm, tại các tuyến đường giao thông trọng yếu nhằm liên kết để đảm bảo vùng rừng giáp ranh được bảo vệ và phát triển bền vững.

* Phối hợp phòng cháy, chữa cháy rừng

Thực hiện văn bản chỉ đạo của trung ương và của địa phương mỗi tỉnh, trong mùa khô 2018 - 2019, Sở Nông nghiệp và PTNT các tỉnh đã chỉ đạo Chi cục Kiểm lâm thực hiện tốt công tác PCCCR trên địa bàn. Xác định công tác PCCCR là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên, nên trong năm 2019 lực lượng Kiểm lâm các tỉnh chú trọng thực hiện công tác PCCCR trên địa bàn mỗi tỉnh và tại các khu vực giáp ranh. 

Các hoạt động thường xuyên triển khai thực hiện gồm: Tham mưu cho chính quyền địa phương các cấp ban hành các văn bản chỉ đạo về PCCCR; chủ động tham mưu kiện toàn Ban chỉ đạo các cấp, Ban chỉ huy PCCCR các đơn vị chủ rừng, các tổ đội PCCCR tại chỗ của các thôn, bản có rừng;  tuyên truyền, tập huấn về PCCCR cho người dân địa phương sống trong rừng và gần rừng; hướng dẫn, đôn đốc xây dựng và kiểm tra phương án PCCCR phù hợp với tình hình thực tế địa phương theo phương châm 4 tại chỗ; thường xuyên cập nhật trên Website của Cục Kiểm lâm và cảnh báo nguy cơ cháy rừng tại các thời điểm thời tiết khô hanh kéo dài trên Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh, huyện; tổ chức thường trực PCCCR vào mùa cao điểm khô hanh; phối hợp với chính quyền các cấp và các lực lượng Công an, Quân đội và UBND các huyện, xã giáp ranh thực hiện diễn tập PCCCR; sẵn sàng chủ động phối hợp thực hiện chữa cháy rừng khi có cháy rừng xảy ra. Trong năm 2019, mặc dù các khu vực giáp ranh có nhiều khu vực trọng điểm dễ xảy ra cháy rừng, nhưng do làm tốt công tác tuyên truyền, nhận thức của người dân ngày càng được nâng cao, do vậy trên các khu vực giáp ranh giữa 03 tỉnh không có cháy rừng xảy ra.

Quy chế phối hợp giữa 03 Sở Nông nghiệp và PTTNT làm cơ sở cho các Chi cục Kiểm lâm chỉ đạo các Hạt Kiểm lâm giáp ranh tổ chức triển khai thực hiện phối hợp trong công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng; đồng thời tạo sự gắn kết chặt chẽ giữa lực lượng Kiểm lâm của 03 đơn vị trong việc tuần tra, kiểm tra các khu vực rừng giáp ranh. Công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng trong những năm qua đã được Đảng và nhà nước đặc biệt quan tâm, chỉ đạo như: Chỉ thị số 13-CT/TW ngày 12/01/2017 của Ban Bí thư Trung ương Đảng; Nghị quyết số 71/NQ-CP ngày 8/8/2017 của Chính phủ về thực hiện Chỉ thị số 13-CT/TW; Tỉnh ủy, HĐND, UBND các tỉnh quan tâm, chỉ đạo sát sao nhiệm vụ quản lý, bảo vệ và phát triển rừng trên địa bàn, nhất là khu vực giáp ranh còn nhiều loại gỗ quý hiếm.

Quá trình tổ chức triển khai thực hiện Quy chế phối hợp giữa 03 Sở NN và PTNT luôn nhận được sự quan tâm phối hợp và chỉ đạo của các cấp, các ngành và sự đồng tình ủng hộ của người dân khu vực giáp ranh; Đảng ủy, chính quyền địa phương các cấp đã trú trọng quan tâm chỉ đạo và tạo điều kiện cho lực lượng Kiểm lâm trong thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Lực lượng Kiểm lâm 03 tỉnh đã chủ động phối hợp, triển khai thực hiện tốt các nội dung theo Quy chế phối hợp với mục tiêu ngăn chặn có hiệu quả các hành vi xâm hại tài nguyên rừng, PCCCR, góp phần nâng cao trách nhiệm quản lý nhà nước về rừng và đất lâm nghiệp của chính quyền cấp cơ sở. Diện tích rừng và đất lâm nghiệp khu vực giáp ranh phần lớn đã được giao cho cộng đồng dân cư, hộ gia đình, cá nhân quản lý và sử dụng, do vậy ý thức bảo vệ của người dân được nâng cao, thuận lợi cho công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng.

Bên cạnh những kết quả đạt được còn có những khó khăn như: Tình hình kinh tế - xã hội ở địa bàn các xã giáp ranh phát triển chưa đồng đều, việc triển khai các chính sách an sinh xã hội còn hạn chế, đời sống của người dân miền núi vẫn còn nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo cao, trình độ dân trí vùng giáp ranh còn hạn chế, nhiều nơi cuộc sống của người dân vẫn phụ thuộc nhiều vào nguồn thu nhập từ các sản phẩm thu hái tự do từ rừng do nhà nước quản lý nên đã tạo sức ép cho công tác quản lý, bảo vệ rừng. Các khu vực giáp ranh có nhiều tài nguyên rừng thường xa khu dân cư, đi lại khó khăn, nên gây trở ngại cho việc tuần tra, giám sát các hoạt động khai thác, vận chuyển lâm sản, phá rừng. Các tuyến giao thông chính thường có mật độ phương tiện vận tải lớn, khó khăn trong phát hiện, ngăn chặn và xử lý hành vi vận chuyển lâm sản trái pháp luật. Thời tiết luôn có diễn biến phức tạp, nhất là mùa hè với nhiều đợt nắng nóng, hanh khô gây nguy cơ cháy rừng cao, xen kẽ có nhiều đợt mưa lớn kéo dài nhiều ngày gây ảnh hưởng đến công tác tuần tra, bảo vệ rừng và thực hiện các hoạt động lâm sinh.

Nhằm tiếp tục duy trì và phát huy những kết quả đã đạt được, kịp thời khắc phục những tồn tại, hạn chế trong chỉ đạo thực hiện công tác phối hợp quản lý, bảo vệ và phát triển rừng vùng giáp ranh, Sở Nông nghiệp và PTNT 03 tỉnh Thái Nguyên -  Lạng Sơn - Bắc Kạn tiếp tục tăng cường chỉ đạo và phối hợp triển khai thực hiện có hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ rừng năm 2020, trong đó tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp: Tham mưu, chỉ đạo thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 13-CT/TW ngày 12/01/2017 của Ban Bí thư Trung ương Đảng và các văn bản chỉ đạo của Trung ương về quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Tiếp tục chỉ đạo tổ chức thực hiện có hiệu quả các nội dung của Quy chế phối hợp, thường xuyên trao đổi thông tin về công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng của mỗi bên để từ đó có phương án phối hợp, hỗ trợ hiệu quả, kịp thời trong việc giải quyết các vấn đề phát sinh, vướng mắc cũng như ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi vi phạm Luật Lâm nghiệp tại vùng giáp ranh. Tăng cường kiểm tra, chỉ đạo lực lượng Kiểm lâm giáp ranh tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương thực hiện công tác quản lý Nhà nước về rừng và đất lâm nghiệp trên địa bàn quản lý; tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả các nội dung của Quy chế phối hợp.  Chủ động phối hợp với chính quyền địa phương và các lực lượng liên quan như Công an, Quân đội...trong công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng tại các khu vực rừng giáp ranh 03 tỉnh./.

Tin và Ảnh: VS!